PM2.5 คืออนุภาคละอองที่มีขนาดเล็กกว่า 2.5 ไมครอน ซึ่งสามารถส่งผลกระทบต่อสุขภาพของมนุษย์ได้ เชียงใหม่และภาคเหนือของประเทศไทยเป็นบริเวณที่พบปัญหา PM2.5 มากขึ้นในช่วงเวลาบางช่วง สาเหตุหลักของปัญหานี้มีดังนี้:
- การเผาไหม้ในพื้นที่เกษตรกรรม: ชาวเกษตรในภาคเหนือมักเผาข้าวหลังเก็บเกี่ยวและพื้นที่อื่น ๆ เพื่อเตรียมพื้นที่สำหรับการปลูกใหม่ การเผานี้ส่งผลให้อนุภาคละอองและควันเกิดขึ้นมากขึ้นในบรรยากาศ
- ป่าไฟ: ในช่วงหน้าแล้ง ป่าในภาคเหนือมักมีปัญหาป่าไฟที่เกิดจากสาเหตุต่าง ๆ เช่น ความแห้งแล้ง การทำลายทรัพยากรธรรมชาติ ฯลฯ ป่าไฟส่งผลให้อนุภาคละอองเกิดขึ้นมากขึ้นในบรรยากาศ
- การใช้ยานพาหนะที่มีมลพิษ: การใช้ยานพาหนะที่ส่งมลพิษเป็นจำนวนมากในเชียงใหม่และพื้นที่ใกล้เคียง ทำให้อนุภาค PM2.5 เกิดขึ้นจากการเผาไหม้น้ำมันเชื้อเพลิง
- ฤดูหนาวและอากาศไม่ดี: ในช่วงฤดูหนาว ลมตื้นและความชื้นในบรรยากาศสูงขึ้น
- ซึ่งส่งผลให้เกิดการสะสมของอนุภาค PM2.5 และควันอื่น ๆ ในบรรยากาศ นอกจากนี้ การหมุนเวียนของลมในช่วงฤดูหนาวจำกัดการกระจายของอนุภาคละอองทำให้ปัญหานี้ยิ่งแย่ลง
- ความขุ่นของอากาศ: บางครั้งลมจากประเทศใกล้เคียงหรือเมืองอื่น ๆ อาจพาอนุภาค PM2.5 มาสู่ภาคเหนือของประเทศไทย ทำให้เกิดปัญหาการมลพิษของอากาศ
- กิจกรรมอุตสาหกรรม: โรงงานและกิจกรรมอุตสาหกรรมที่ปล่อยมลพิษลงในบรรยากาศ ทำให้อนุภาค PM2.5 เพิ่มขึ้นในบรรยากาศ
การแก้ไขปัญหา PM2.5 ในเชียงใหม่และภาคเหนือของประเทศไทย จำเป็นต้องใช้มาตรการร่วมมือทั้งของรัฐบาล ชุมชน และประชาชน รวมถึงการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ยานพาหนะ การควบคุมการเผาไหม้ในพื้นที่เกษตรกรรม การเสริมสร้างความตระหนักในประชาชน เพื่อลดปัญหามลพิษทางอากาศและส่งเสริมสุขภาพที่ดีของคนในพื้นที่นั้น
